Reprezentacja Albanii w piłce nożnej, choć przez długi czas pozostawała na
marginesie międzynarodowych rozgrywek, w ostatnich latach zrobiła znaczące
postępy. Osiągnięcie historycznego awansu na EURO 2016 stanowiło punkt
zwrotny w rozwoju futbolu w tym kraju. Nie jest zaskoczeniem, że czarnymi
koniami drużyny przez lata byli trenerzy Albanii. Dzięki nim reprezentacja
Albanii z czasem zaczęła liczyć się na europejskiej scenie piłkarskiej.
Początki reprezentacji Albanii
Reprezentacja Albanii powstała w 1946 roku, kiedy drużyna narodowa
zaczęła brać udział w rozgrywkach międzynarodowych. W pierwszych
dekadach istnienia drużyna nie odnosiła znaczących sukcesów, głównie ze
względu na ograniczoną infrastrukturę sportową oraz brak doświadczonego
sztabu szkoleniowego, który czuwałbym nad kadrą. Jednym z pierwszych
trenerów, którzy odcisnęli swoje piętno na kadrze, był Myslym Alla,
który prowadził drużynę w latach 50. i 60.
Lata 90. i 2000.
Po upadku komunizmu i otwarciu się Albanii na świat, reprezentacja
zaczęła stopniowo budować swoją tożsamość. Trener Astrit Hafizi oraz
Sulejman Demollari starali się odbudować drużynę narodową i wprowadzić
nowe standardy pracy z młodzieżą. Choć Albania nie odnosiła większych
sukcesów, z czasem zaczęła rywalizować na coraz wyższym poziomie.
W latach 2000., dzięki trenerom Hans-Peter Briegel oraz Arie Haan,
Albania zaczęła osiągać lepsze wyniki, mimo że awans na większy turniej
wciąż pozostawał nieosiągalny. W tym okresie reprezentacja stopniowo
poprawiała swoją pozycję w rankingach FIFA, a kibice zaczęli wierzyć, że
drużyna ma szansę na coś więcej.
Era Gianniego De Biasiego - Historyczny awans na EURO 2016
Kluczowym momentem w historii albańskiej piłki nożnej było zatrudnienie
włoskiego trenera Gianniego De Biasiego w 2011 roku. To właśnie pod jego
wodzą Albania osiągnęła swój największy sukces – awans do EURO 2016 we
Francji. De Biasi zdołał zbudować zespół oparty na solidnej defensywie i
zespołowej grze. W eliminacjach do EURO Albania zaskoczyła Europę,
pokonując m.in. Portugalię, i po raz pierwszy zakwalifikowała się na
międzynarodowy turniej.
Na samym turnieju, choć Albania odpadła w fazie grupowej, zdołała wygrać
jeden mecz – z Rumunią (1-0), co było historycznym osiągnięciem. De
Biasi został bohaterem narodowym, a sukces ten otworzył nowy rozdział w
historii albańskiej piłki nożnej.
Lata 2018–2023
Po odejściu De Biasiego, Albania kontynuowała rozwój pod wodzą włoskich
trenerów: Christian Panucci i Edoardo Reja. Reja, który objął funkcję
trenera w 2019 roku, skupił się na odmłodzeniu drużyny oraz dalszym
rozwijaniu taktycznej dyscypliny, którą zainicjował jego poprzednik.
Choć Albania nie zdołała awansować na Mistrzostwa Świata 2022, drużyna
nadal poprawiała swoją grę, stając się coraz bardziej konkurencyjna na
europejskiej scenie.
Ostatnie lata i EURO 2024
EURO 2024 w Niemczech okazało się kolejnym historycznym wydarzeniem dla
reprezentacji Albanii. Drużyna, prowadzona przez Sylvinho, który objął
stanowisko w 2023 roku, zdołała zakwalifikować się do turnieju, co było
drugim w historii awansem na mistrzostwa Europy. Albania trafiła do
grupy E, gdzie zmierzyła się z Anglią, Włochami i Czechami.
Choć Albania nie zdołała wyjść z grupy, drużyna zaprezentowała się
ambitnie, a jej występy były godne uznania. Przede wszystkim mecz z
Czechami, w którym Albania zdobyła swój jedyny punkt (remis 1-1),
pokazał, że zespół ma potencjał do dalszego rozwoju. Kluczowymi
zawodnikami podczas turnieju byli Armando Broja, Elseid Hysaj i Myrto
Uzuni, którzy przyczynili się do dobrego odbioru przez kibiców całej
drużyny i jej gry.